Hoe Hart van Nederland AI inzet zonder het menselijke te verliezen.

“Wij kiezen ervoor om de mens centraal te blijven zetten, zowel in onze verhalen als in hoe we die verhalen maken,” zegt Wessel Hagen, redacteur en AI-expert bij Hart van Nederland.

Bij Hart van Nederland wordt AI ingezet niet om redacteuren te vervangen, maar juist om ze meer tijd en ruimte te geven voor verdieping, nuance en betere verhalen. Oftewel AI als hulpmiddel, en niet als eindstation.

AI helpt redacteuren bij Hart van Nederland vooral met tekstuele taken zoals het corrigeren van spelfouten en het controleren op logica en toon. Maar ook om te brainstormen over de insteek van verhalen. En, legt Wessel uit: “Soms helpt AI ook om een invalshoek te zien die je zelf over het hoofd ziet. Dat maakt onze journalistiek juist rijker.”

Bij beeld ligt de grens nog duidelijker. Geheel met AI gegenereerde foto's of bewerkte beelden van herkenbare nieuwsfeiten zijn simpelweg niet toegestaan. “We brengen het echte verhaal. Beeldmanipulatie is daarmee in strijd,” vertelt Wessel. “Het gaat bij journalistiek om het vertrouwen dat mensen hebben dat wat we brengen de waarheid is.” AI moet dus zorgvuldig worden ingezet.

Snel nadat ChatGPT zijn intrede deed werd door Wessel bij Hart van Nederland al een ethisch AI-kader opgesteld. Daarin staat duidelijk wat wel en niet mag met AI, en nog belangrijker: waarom. Dit geeft redacteuren, maar ook editors en motion designers, de nodige richtlijnen.  Wessel licht het belang van een AI-kader toe: “Het helpt niet alleen om risico’s te beperken en duidelijk te maken wat niet mag, maar juist ook wat wél mag. Waar kan AI écht iets toevoegen? Waar versterkt het onze journalistiek?”

Dat bewustzijn wordt actief gedeeld binnen het team. Wessel is onderdeel van de AI Taskforce binnen Talpa Network en geeft vanuit die hoedanigheid trainingen, deelt updates op de redactie en moedigt collega’s aan om AI op een verantwoorde manier in hun werk te verkennen. Van junior tot senior: steeds meer collega’s op de redactie hebben inmiddels zelf ontdekt hoe AI slim kan ondersteunen, zonder de controle over de inhoud te verliezen.

In de stijl van Hart.

Een andere slimme zet zijn de ’op maat gemaakte AI-toepassingen die worden gebruikt op de redactievloer. Deze AI’s zijn getraind op de tone-of-voice, structuur en stijl van Hart van Nederland. Handig voor eindredacteuren die snel en consistent willen werken binnen de kaders van het merk. Deze toepassingen worden onder andere ingezet voor het checken van artikelen, transcripties van interviews of voorbereidingsdocumenten voor tv-items. Allemaal gebaseerd op input van de redactie zelf.

“Het bespaart tijd, maar belangrijker nog: het helpt ons om nog beter te doen wat we al doen. Dankzij AI kunnen we nu zaken doen die voorheen voor ons onmogelijk waren, zoals beter en sneller data-onderzoek of het doorspitten van ellenlange overheidsdocumenten. Allemaal ter ondersteuning van onze journalistiek, met de journalist als eindverantwoordelijke.”